Halk arasında adam yaralama olarak bilinen kasten yaralama suçu Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 86., 87. ve 88 maddelerinde düzenlenmiştir. Bu suç bir bireyin fiziksel veya psikolojik bütünlüğüne kasıtlı olarak zarar verilmesini ifade eder. Kasten yaralama suçu hem temel hali hem de neticesi sebebiyle ağırlaşmış halleriyle ele alınır. Ayrıca suçun özel durumlarda farklı cezai yaptırımları öngören nitelikli halleri bulunmaktadır. Bu makalede kasten yaralama suçunun unsurları, nitelikli halleri ve ceza sistematiği detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
KASTEN YARALAMA SUÇUNUN TEMEL HALİ
Türk Ceza Kanunu Madde 86:
“(1) Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Kasten yaralama fiilinin kişi üzerindeki etkisinin basit bir tıbbî müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması hâlinde, mağdurun şikâyeti üzerine, dört aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur. Suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı altı aydan az olamaz.”
TCK’nın 86. maddesine göre bir başkasının vücuduna acı verilmesi sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulması suçun temel unsurlarını oluşturduğunu belirtir. Bu fiilin:
- Mağdur üzerinde fiziksel veya psikolojik zarar doğurması,
- Failin kasıtlı olarak hareket etmesi gerekir.
Bu suçun temel hali bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.
Fiilin, mağdur üzerinde basit bir tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif etkiler yaratması durumunda ceza dört aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası olarak belirlenir. Ancak suçun bir kadına karşı işlenmesi halinde cezanın alt sınırı altı aydan az olamaz. Bu düzenleme mağduriyetin giderilmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması amacını taşır.
KASTEN YARALAMANIN NİTELİKLİ HALLERİ
Türk Ceza Kanunu Madde 86/3:
“(3) Kasten yaralama suçunun;
a) Üstsoya, altsoya, eşe, boşandığı eşe veya kardeşe karşı,
b) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
c) Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle,
d) Kamu görevlisinin sahip bulunduğu nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,
e) Silahla,
f) Canavarca hisle,
İşlenmesi halinde, şikâyet aranmaksızın, verilecek ceza yarı oranında, (f) bendi bakımından ise bir kat artırılır.”
TCK 86/3 maddesinde suçun nitelikli halleri düzenlenmiştir. Bu nitelikli hallerde failin daha ağır bir ceza ile karşılaşması öngörülmüştür:
- Suçun üstsoya, altsoya, eşe, boşandığı eşe veya kardeşe karşı işlenmesi,
- Beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenmesi,
- Kamu görevi nedeniyle mağdura karşı işlenmesi,
- Kamu görevlisinin nüfuzunu kötüye kullanarak suçu işlemesi,
- Silahla işlenmesi,
- Canavarca hisle işlenmesi.
Bu durumlarda ceza yarı oranında artar. Canavarca hisle işlenmesi halinde ise ceza bir kat artar. Ayrıca bu hallerde şikâyet aranmaksızın soruşturma ve kovuşturma yapılır.
NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ KASTEN YARALAMA
Türk Ceza Kanunu Madde 87:
“(1) Kasten yaralama fiili, mağdurun;
a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Konuşmasında sürekli zorluğa,
c) Yüzünde sabit ize,
d) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun vaktinden önce doğmasına, Neden olmuşsa, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artırılır. Ancak, verilecek ceza, birinci fıkraya giren hallerde üç yıldan, üçüncü fıkraya giren hallerde beş yıldan az olamaz.
(2) Kasten yaralama fiili, mağdurun;
a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun düşmesine, Neden olmuşsa, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, iki kat artırılır. Ancak, verilecek ceza, birinci fıkraya giren hallerde beş yıldan, üçüncü fıkraya giren hallerde sekiz yıldan az olamaz.
(3) Kasten yaralamanın vücutta kemik kırılmasına veya çıkığına neden olması halinde, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, kırık veya çıkığın hayat fonksiyonlarındaki etkisine göre, yarısına kadar artırılır.
(4) Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmişse, yukarıdaki maddenin birinci fıkrasına giren hallerde sekiz yıldan oniki yıla kadar, üçüncü fıkrasına giren hallerde ise oniki yıldan onsekiz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.”
Fiilin mağdur üzerinde daha ciddi sonuçlara yol açması halinde ceza artar. TCK 87. maddesinde bu durumlar şu şekilde sınıflandırılmıştır:
Birinci Fıkra: Hafif Ağırlaştırıcı Sonuçlar
- Duyuların veya organların işlevinin sürekli zayıflaması,
- Konuşmada sürekli zorluk,
- Yüzde sabit iz oluşması,
- Hayati tehlike doğuran bir durumun meydana gelmesi,
- Gebe kadına karşı işlenip çocuğun vaktinden önce doğması.
Bu hallerde ceza bir kat artar. Ve ceza üç yıldan az olamaz.
İkinci Fıkra: Ağırlaştırıcı Sonuçlar
- Mağdurun iyileşme olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesi,
- Duyularından veya organlarından birinin işlevinin tamamen yitirilmesi,
- Konuşma veya çocuk yapma yeteneklerinin kaybı,
- Yüzde sürekli değişiklik,
- Gebe kadına karşı işlenip çocuğun düşmesi.
Bu durumlarda ceza iki kat artar. Ve beş yıldan az olamaz.
Kemik Kırılması veya Çıkık
Fiil sonucunda mağdurun vücudunda kırık veya çıkık oluşması durumunda bu durumun mağdurun hayat fonksiyonlarına etkisi dikkate alınarak ceza yarısına kadar artar.
Ölüm Sonucu
Fiil ölümle sonuçlanırsa failin cezası şu şekilde olur:
- Temel hal için sekiz yıldan on iki yıla kadar hapis,
- Ağır netice halleri için on iki yıldan on sekiz yıla kadar hapis cezası.
KASTEN YARALAMANIN İHMALİ DAVRANIŞLA İŞLENMESİ
TCK’nın 88. maddesine göre suçun ihmali davranışla işlenmesi halinde cezada üçte iki oranına kadar indirim yapılabilir. Bu durumda kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesine ilişkin koşullar göz önünde olur.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA UZLAŞMA
Kasten yaralama suçunda uzlaşma suçun basit tıbbi müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması durumunda mümkündür. Bu halde mağdur ve fail arasında uzlaştırma süreci uygulanır. Ancak nitelikli hallerde (örneğin silahla işlenmesi veya üstsoya karşı işlenmesi) uzlaşma mümkün değildir. Uzlaşma sonucunda tarafların anlaşmasıyla ceza davası düşer veya dava açılmaz.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA ŞİKÂYET
Suçun basit hali (86/2) mağdurun şikâyetine bağlıdır. Mağdur, şikâyet hakkını fiili ve failin kimliğini öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içinde kullanmalıdır. Ancak suçun nitelikli halleri (örneğin, üstsoya karşı işlenmesi, kamu görevlisine karşı işlenmesi) şikâyete tabi değildir; bu durumlarda savcılık resen soruşturma başlatır.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
- Görevli Mahkeme: Kasten yaralama suçunun temel hali Asliye Ceza Mahkemesi‘nin görev alanındadır. Ancak neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralamada görevli mahkeme (örneğin ölüm meydana gelmesi) Ağır Ceza Mahkemesi’dir
- Yetkili Mahkeme: Suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA CEZANIN ERTELENMESİ
TCK’nın 51. maddesi uyarınca failin cezası 2 yıl veya daha az süreli hapis cezası ise ve failin yeniden suç işlemeyeceği kanaati oluşursa cezanın ertelenmesinde sakınca yoktur. Ancak failin sabıkası veya duruşmadaki davranışları dikkate alınarak hâkim bu kararı verebilir.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI (HAGB)
Kasten yaralama suçunda verilen ceza 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise, fail daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûm olmamışsa ve mahkeme yeniden suç işlemeyeceği kanaatine varırsa HAGB kararı verilebilir. HAGB kararında hüküm 5 yıl süreyle denetim altında tutulur. Bu süre zarfında fail yeni bir suç işlemezse dava düşer.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK
Kasten yaralama suçunda suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanamaz. Bu suç insan hayatına yönelik ağır bir ihlal olduğundan failin sonradan pişmanlık göstermesi cezanın azaltılmasına sebep olmaz.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA MEŞRU MÜDAFAA
TCK’nın 25. maddesi uyarınca failin kendisinin veya başkasının bir hakkına yönelik gerçekleşen haksız bir saldırıyı önlemek amacıyla gerçekleştirdiği eylem meşru müdafaa kapsamına girer. Meşru müdafaa hali ispatlanırsa fail ceza almaz. Ancak müdafaa saldırıya orantılı olmalıdır. Orantısızlık halinde ceza indirimi gündeme gelir.
KASTEN YARALAMA SUÇUNDA HAKSIZ TAHRİK İNDİRİMİ
TCK’nın 29. maddesi gereğince failin, mağdurun haksız bir hareketi sonucunda öfke veya şiddetli eleme kapılarak kasten yaralama suçunu işlemesi durumunda haksız tahrik indirimi uygulanır. Ceza, tahrikin derecesine göre 1/4 ile 3/4 oranında indirilebilir. Örneğin mağdurun hakaret, tehdit veya fiziksel bir saldırıda bulunması tahrik sebebi sayılabilir.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Kasten yaralama suçu Türk Ceza Kanunu‘nda bireyin fiziksel ve ruhsal bütünlüğünü korumayı amaçlayan önemli düzenlemelerden biridir. Suçun temel hali, mağdurun hafif ya da ciddi zarar görmesine göre farklı yaptırımlarla cezalandırılırken nitelikli hallerde ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış durumlarda daha ağır cezalar öngörülmüştür. Ayrıca son yıllarda yapılan düzenlemelerle,kadına karşı işlenen suçlarda ceza alt sınırlarının artırılması gibi cinsiyete dayalı farkındalık içeren düzenlemeler dikkat çekmektedir.
Toplumun güvenliğini ve bireylerin haklarını korumak için bu tür cezai yaptırımların etkin şekilde uygulanması büyük önem taşımaktadır.
Kasten yaralama suçu da dahil olmak üzere tüm hukuki uyuşmazlıklarınızda bizimle iletişime geçebilirsiniz!
HEMEN BİZİMLE İLETİŞİME GEÇİN
📌 Menderes Ceza Avukatı – Av. Ardahan ÇAKIR
📞 +90 530 180 82 49
📧 av.ardahancakir@gmail.com